Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν απόψε ότι δίνουν διορία στην Τουρκία μέχρι τα τέλη Ιουλίου προκειμένου να υπαναχωρήσει στην αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, το οποίο θεωρούν ασύμβατο με το νέο, αμερικανικό μαχητικό αεροσκάφος F-35, που θέλει επίσης να αποκτήσει η Άγκυρα.
Αν μέχρι τις 31 Ιουλίου η Τουρκία δεν πάρει πίσω την απόφασή της για τους S-400, τότε οι Τούρκοι πιλότοι που εκπαιδεύονται σήμερα στις ΗΠΑ στα F-35 θα απελαθούν. Ταυτόχρονα, θα ακυρωθούν οι συμβάσεις που έχουν παραχωρηθεί σε τουρκικές εταιρείες για την κατασκευή τμημάτων των μαχητικών αυτών, είπε στους δημοσιογράφους η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας, Έλεν Λορντ.
Επιστολή Σάναχαν σε Ακάρ
Στο μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες κλιμακώνουν την αντιπαράθεσή τους με την Τουρκία, με αφορμή την απόφαση της Άγκυρας να αγοράσει το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα, ετοιμάζοντας ένα σχέδιο για να εκδιώξουν τη σύμμαχό τους στο NATO από το πρόγραμμα παραγωγής των νέων μαχητικών F-35 και να διακόψουν την εκπαίδευση Τούρκων πιλότων στα νέα, προηγμένα αεροσκάφη.
Ο Πάτρικ Σάναχαν, ο ασκών χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, σε μια επιστολή του προς τον Τούρκο ομόλογό του, παρουσιάζει τα βήματα για την “απεμπλοκή” της Τουρκίας από το πρόγραμμα. Η επιστολή αυτή ήρθε σε γνώση του πρακτορείου Reuters το οποίο την Πέμπτη είχε μεταδώσει ότι η Ουάσινγκτον αποφάσισε να σταματήσει να δέχεται Τούρκους πιλότους για εκπαίδευση στα F-35, ένδειξη ότι η διένεξη μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας φτάνει σε κρίσιμο σημείο.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι η αγορά των S-400 από τη Ρωσία συνιστά απειλή για τα F-35 της Lockheed Martin Corp, τα οποία σχεδιάζει επίσης να αγοράσει η Τουρκία. Η Ουάσινγκτον διαμηνύει ότι η Άγκυρα δεν μπορεί να έχει και τα δύο συστήματα.
Στην επιστολή του ο Σάναχαν δηλώνει με σαφήνεια ότι “δεν θα υπάρξει νέα εκπαίδευση” στα F-35. Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, ήταν προγραμματισμένο να εκπαιδευτούν άλλοι 34 πιλότοι αργότερα φέτος.
“Η εκπαίδευση αυτή δεν θα συμβεί επειδή αναστέλλουμε τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35”, αναφέρει ένα επισυναπτόμενο στην επιστολή που τιτλοφορείται “Αναστρέφοντας τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35”.
Ο Σάναχαν προειδοποιεί επίσης ότι η εκπαίδευση των Τούρκων στην Αεροπορική Βάση Λιουκ και την Αεροπορική Βάση Ίγκλιν θα διακοπεί στα τέλη Ιουλίου. “Το χρονοδιάγραμμα αυτό θα επιτρέψει σε πολλούς, αλλά όχι σε όλους, τους Τούρκους σπουδαστές που εκπαιδεύονται επί του παρόντος να ολοκληρώσουν τα μαθήματά τους πριν αναχωρήσουν από τις ΗΠΑ, μέχρι τις 31 Ιουλίου 2018”, γράφει, προσθέτοντας: “Έχετε ακόμη την επιλογή να αλλάξετε κατεύθυνση για τους S-400”.
Η Τουρκία έχει εκφράσει ενδιαφέρον να αγοράσει 100 νέα μαχητικά, η συνολική αξία των οποίων εκτιμάται στα 9 δισεκατομμύρια δολάρια, με τις τρέχουσες τιμές.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι αν η Τουρκία διωχθεί από το πρόγραμμα, αυτό θα σηματοδοτήσει μια από τις σημαντικότερες ρήξεις στη σύγχρονη ιστορία των σχέσεων των δύο συμμάχων.
Η αποκάλυψη της απόφασης για τους Τούρκους πιλότους έρχεται μετά τις ενδείξεις ότι η Τουρκία προχωρά κανονικά στην αγορά των S-400. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε στις 22 Μαΐου ότι το στρατιωτικό προσωπικό εκπαιδεύεται στη Ρωσία στη χρήση του αντιπυραυλικού συστήματος. Νωρίτερα σήμερα, ο επικεφαλής της κρατικής ρωσικής εταιρείας Rostec, Σεργκέι Τσεμέζοφ, ανακοίνωσε ότι η παράδοση των S-400 στην Τουρκία θα αρχίσει σε δύο μήνες, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Interfax.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε κατηγορηματικά την Τρίτη το ενδεχόμενο να υπαναχωρήσει η χώρα του από τη συμφωνία με τη Μόσχα. Είπε μάλιστα ότι οι ΗΠΑ “δεν μας έκαναν κάποια προσφορά τόσο καλή όσο οι S-400”.
Στο μεταξύ, ο επικεφαλής του κρατικού οργανισμού Rostec Σεργκέι Τσεμέζοφ δήλωσε ότι η Ρωσία θα ξεκινήσει την αποστολή των αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 στην Τουρκία σε δύο μήνες, μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο Interfax. Ο Τσεμέζοφ προσέθεσε επίσης ότι η Ρωσία έχει ολοκληρώσει την εκπαίδευση των Τούρκων στρατιωτικών στον χειρισμό των S-400.